MELVEREN

De geschiedenis van het onderwijs in Melveren

Tot in 1712 bezat Melveren geen school.  Het gebeurde wel dat de pastoor privélessen gaf aan begaafde kinderen.  Vanaf  1712 stond een klerk in voor het onderwijs.  Hij gaf lessen in de zijvleugel van de pastorie.
Het is pas in de 19de eeuw dat er onderwijs ter plaatse georganiseerd werd.

Pastoor Laenen noteert daarover dat bij zijn aankomst in Melveren in 1822 er geen school noch onderwijzer was.  Hij heeft dan een zekere Vanderschotten gevraagd om het onderwijs te geven.  Die heeft dat gedaan ‘ergens in een kamerken’.
In 1831 is die Vanderschotten ziek geworden en dan heeft de pastoor zelf les gegeven in zijn eigen huis, de pastorie.
In 1833 kwam er een kapelaan.  Deze heeft verder gedurende 2 jaar onderwijs gegeven.

Vanaf 1835 hebben personen uit de parochie les gegeven en volgens de eerste inspecteurs behoorde de school van Melveren tot één der besten uit de streek !

In 1848 heeft pastoor Laenen aan de stad gevraagd een behoorlijk schoollokaal te bouwen.  De Kerkraad stond daarvoor de grond af aan de stad.  In 1851 was de school, met schoolhuis af en is het onderwijs daar begonnen.

In 1853 werd de school erkend als gemeenteschool en telde dan 103 leerlingen (45 jongens en 58 meisjes)

In 1863 is er een onderwijzer met een wettig diploma gekomen, de heer Jean Mignon van Zutendaal.
Hij was een modelonderwijzer van die tijd en zeer streng in zijn opvoeding.  De kinderen moesten voor alle grote mensen, zelfs voor een bedelaar, hun muts afnemen !

In 1879 kwamen de liberalen aan het bewind van het land en een wet werd gestemd : in de gemeenteschool geen godsdienst meer (niettegenstaande bleef bij meester Mignon het kruis hangen en werd in de klas gebeden zoals vroeger).

Op bevel van de Bisschoppen moest er in alle parochies katholieke scholen opgericht worden en in Melveren geschiedde dat in een schuur op de Bornedries.  Daar gaf een student van de Bornedries les.  Nu viel het aantal leerlingen in de gemeenteschool terug op 21 (10 jongens en 11 meisjes).

Het is dan dat in 1881 de meisjesschool op kosten van de familie Lejeune tot stand is gekomen en daarna diende de gemeenteschool nog alleen voor jongens.

 

De Gemeentelijke Jongensschool te Melveren

In 1908 werd de heer Albert Mignon onderwijzer.  In 1914 komt de wet op de leerplicht ; tot dan waren de kinderen niet verplicht naar school te gaan.  Tijdens de winter stuurden de ouders meestal hun kinderen naar school, in de zomer bleven ze thuis om te helpen.

Er moest nu een tweede onderwijzer komen en de heer Henri Noblesse werd benoemd.  Van een nieuw lokaal bouwen was geen sprake, en het gemeentebestuur zocht een noodoplossing.  Vlak tegenover de school stond maar één huis en de bewoner stond gewillig een gedeelte van zijn woning af en meester Noblesse heeft er 20 jaar les gegeven !
In 1934 werd dan eindelijk een tweede klas gebouwd, in 1939 een derde klas ingericht in het schoolhuis en in 1942 een vierde klas.

Dit is de klas van Jef Diels uit de schoolstraat in Melveren. Foto van 1948.
Foto uit het archief van Jef Diels.
Op de foto ziet men meester Albert Deracourt, de vader van juffrouw Rita (mevrouw Rita Oris-Deracourt van Melveren).

Het schoolhoofd in de jaren 1950 was Leon Mignon.

Leon Mignon had zijn vader opgevolgd. Men sprak in Melveren over de "oude en de jonge meester Mignon".
Deze jongensschool bevatte enkel het lager onderwijs voor jongens. Thans noemt men het lager onderwijs het "basisonderwijs" met als afkorting BaO.
In het totaal waren er 8 leerjaren.
De goede leerlingen volgden slechts 6 leerjaren en gingen dan over naar het middelbaar onderwijs. Thans spreekt men van het Secundair Onderwijs met als afkorting SO.
Sommige leerlingen van het 7de en 8ste leerjaar mochten de tuin achter de school omspitten en kolen, porei,... planten. Deze leerlingen deden dat met veel plezier.
De opbrengst van deze tuin werd dan gebruikt in de keuken van meester Leon Mignon.
En de ouders van deze leerlingen vonden dit allemaal goed. Hun kinderen zaten dan toch ook op school.

Wij zaten in het 1ste leerjaar tijdens het schooljaar 1950-1951.
In die tijd bestond de traditie dat de onderwijzer mee opklom met de leerling.
Wij hebben het geluk gehad als onderwijzer Meester Deracourt te hebben. Dit was een zeer verstandig man en zeer toegewijd. Hij is de vader van Juffrouw Rita Deracourt die langs de spoorwegbrug woont.
Andere onderwijzers waren Omer Bossaert en Meester Lammens.

Foto uit het archief van Eric Vangeel
Op de foto zien we links meester Bossaert met zonnebril, pastoor Vrancken, in het midden meester Mignon en rechts meester Deracourt met hoed en meester Lammens.
Deze foto werd in 1952 gemaakt tijdens een schooluitstap naar de luchthaven.

Wij hebben enkele maanden Meester Bossaert als onderwijzer gehad. Dat was tijdens de periode dat de oude school afgebroken werd en er een nieuwe werd gebouwd.
In die periode kregen wij les in de café van Zeno Lavigne waar nu de zoon Plevoets de carrossier woont. (einde schoolstraat). 's Zondags was het café en in de week ons klaslokaal.

Foto uit archief van Eric Vangeel - datum: 1952
Een foto van enkele klassen van de jongensschool tijdens de winterpret 's middags.

In 1952 kreeg Melveren een gans nieuwe school en in de jaren 80 werd ze volledig vernieuwd.

 

De zusterschool van Melveren

Deze Zusterschool behoorde tot de Congregatie van de Zusters van Sint-Vincentius à Paulo".
De Zusters van Sint Vincentius, de Dienstmaagden der Armen, waren een actieve congregatie. Hun voornaamste activiteit was het organiseren van onderwijs. Het doel was : de Heer Jezus Christus vereren als bron en toonbeeld van alle liefde, Hem dienend lichamelijk en geestelijk, in de persoon van de armen, vooral van de kinderen.

Meestal gingen deze Zusters in op een vraag van een lokale baron of pastoor om een school op te richten in hun dorp.

Zoals hierboven reeds werd vermeld kwam de meisjesschool in 1881 tot stand en dit op kosten van de familie Lejeune.

Kleuterklas van de Zusterschool in Melveren. Foto van 1914.
Foto uit het archief van Georgette Diels.

De grond die links ligt van het vroegere klooster was eigendom van Madame Lejeune.

Door haar financiële steun werden alle schoolgebouwen links van het klooster gebouwd.
De aannemer van de ruwbouw was Sterckx uit Schurhoven. De ganse schrijnwerkerij (dak, vensters, deuren) werd gemaakt door Albert Vangeel uit Metsteren.

Deze Zusterschool bevatte een kleuterschool en tevens een lagere school voor meisjes.
Ook deze lagere school bevatte 8 leerjaren.
De overste was: zuster Lydie.
Volgens Liliane Vangeel "deed" zuster Irma de kleuterschool. Verder was er nog o.a. zuster Hildegonde.
Typisch voor de zusters was hun witte kap.

De driemaandelijkse kaart van de zusterschool voor gedrag en vlijt.
Uit het archief van Liliane Vangeel van Metsteren.

Wil je meer weten over de " Zusters van Sint-Vincentius à Paulo"?
Klik dan op één van de onderstaande links:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Zusters_van_de_Heilige_Vincentius_a_Paulo

http://www.stanny-van-grasdorff.be/webdesign/de%20congregatie%20sint-vincentius.html

http://denderland.be/Gijzegem_instituut_geschiedenis.html

 

Huidige school

De gemeentelijke school werd in 2003 overgenomen door het Katholiek Onderwijs Vlaanderen.

Thans behoort de school van Melveren tot de scholengroep KABOST (Katholiek Basis Onderwijs Sint-Truiden).  Deze scholengroep bestaat uit 7 basisscholen: Melveren – Brustem – Velm – H.Hartschool – Klimop – St. Rita en Berchmanshuis.
Op 17 mei 2009 werd aan de school van Melveren een sportaccomodatie toegevoegd. De fruitschuur van Jef  Leclère werd verkocht aan de Scholengroep KABOST.

 

Terug naar begin pagina Klik hier op de blauwe link om terug te gaan naar het begin van deze pagina